Επιλόχεια κατάθλιψη – Μύθος ή πραγματικότητα
Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι μία ψυχιατρική εκδήλωση που σχετίζεται άμεσα με τον τοκετό και την εγκυμοσύνη. Η επιλόχεια κατάθλιψη έχει πρώιμη και όψιμη μορφή.
Η πρώιμη μορφή είναι γενικά ήπια, επηρεάζει το 70 % των επιτόκων και υποχωρεί σε λίγες εβδομάδες χωρίς φαρμακευτική αγωγή.
Η όψιμη έναρξη της επιλόχειας κατάθλιψης είναι σοβαρή εκδήλωση, εμφανίζεται 2-6 μήνες μετά τον τοκετό και απαιτεί ιατρική μέριμνα. Γενικά η επιλόχεια κατάθλιψη εμφανίζεται στο 10 % των γυναικών.
Αιτιολογία
Δεν υπάρχει σαφής αιτιολογία αλλά εμπλέκονται σωματικοί και συναισθηματικοί παράγοντες. Η απότομη πτώση ορμονών οιστρογόνων και προγεστερόνης σε συνδυασμό με την κούραση,την αϋπνία και τις βρεφικές απαιτήσεις μπορεί να δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μείγμα που να οδηγήσει σε επιλόχεια εκδήλωση κατάθλιψης.
Συμπτώματα επιλόχειας κατάθλιψης
– Αϋπνία, απώλεια όρεξης.
– Συντριπτική κόπωση, αδικαιολόγητος εκνευρισμός.
– Έλλειψη χαράς για ζωή, απότομη εναλλαγή διάθεσης.
– Αποκοπή από φιλικό και οικογενειακό περιβάλλον.
– Αρνητικές σκέψεις από την μητέρα να βλάψει το μωρό ή τον εαυτό της.
– Δυσκολία ανάπτυξης δεσμών με το μωρό.
– Κυκλοθυμία, ανησυχία, μειωμένη συγκέντρωση.
– Διαταραχές ύπνου, κλάμα.
Ποιες γυναίκες εμφανίζουν επιλόχειο κατάθλιψη
– Δυσκολίες στο γάμο
– Προηγούμενη επιλόχειος κατάθλιψη
– Κατάθλιψη που δεν σχετίζεται με την εγκυμοσύνη.
– Ελλιπές περιβάλλον συναισθηματικής και ουσιαστικής στήριξης.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της νόσου είναι πολυπαραγοντική. Αμέσως μετά την γέννα η μητέρα δεν θα πρέπει να αφεθεί και να παραμελήσει τον εαυτό της.
Θα πρέπει η μητέρα να εξασφαλίσει όσο είναι εφικτό για τον εαυτό της σωστή διατροφή και ικανοποιητικές ώρες ύπνου. Θα χρειαστεί ειδικά τις πρώτες μέρες μετά την γέννα και την συνδρομή συγγενικών προσώπων στην βρεφική φροντίδα όσο και την συναισθηματική στήριξη από τον σύζυγό της.
Θα πρέπει η μητέρα να εξασφαλίσει για την ίδια 30 λεπτά ελαφρά άσκηση την ημέρα Αν αρχίσει να καταδιώκεται από άσχημες σκέψεις, συνίσταται να κρατάει ημερολόγιο με τις συναισθηματικές της μεταβολές. Θα πρέπει να συνομιλεί με ανθρώπους που αγαπά και να καθιερώσει σωστές διατροφικές συνήθειες.
Εάν παρόλα αυτά δεν αλλάζει η διάθεση θα πρέπει η οικογένεια αλλά και η ίδια η μητέρα να ζητήσουν βοήθεια ψυχολόγου ή και ψυχιάτρου που εξειδικεύονται στην επιλόχειο κατάθλιψη. Εκτός από την ψυχολογική στήριξη μπορεί να χρειαστεί ορμονοθεραπεία ή και αντικαταθλιπτική αγωγή αλλά αυτά είναι τα τελευταία όπλα στην φαρέτρα μας για την αντιμετώπιση του νοσήματος.
Βιβλιογραφία
– Μελεμένη Ι., Επιλόχεια κατάθλιψη, Σύμβουλος Υγείας, Τευχος 71
Άρθρο του Γεωργίου – Ζαχαρία Ζαντόπουλου
Παιδίατρος – Διδάκτωρ Παν.Αθηνών