Πιστοποιητικά Υγείας – Η σημασία του παιδιατρικού και καρδιολογικού ελέγχου!
Κάθε χρόνο στο τέλος της σχολικής χρονιάς οι σχολικές μονάδες χορηγούν στους γονείς των παιδιών έντυπα πιστοποιητικών υγείας που πρέπει να συμπληρωθούν τις σχετικές ιατρικές ειδικότητες. Συνήθως οι γονείς προσέρχονται στον παιδίατρο για την συμπλήρωση του σχετικού εντύπου και θεωρούν ότι είναι μια τυπική συμπλήρωση εγγράφου. Πολλές φορές μάλιστα προσέρχονται και χωρίς το ίδιο το παιδί παρά μόνο με το έγγραφο.
Σίγουρα ο παιδίατρος είναι ο πλέον αρμόδιος να συμπληρώσει το σχετικό πιστοποιητικό υγείας αλλά προκειμένου να συμπληρώσει με βεβαιότητα ότι το παιδί μπορεί να συμμετέχει ελεύθερα σε αθλητικές δραστηριότητες, θα πρέπει να συνυπάρχει και καρδιολογικός έλεγχος.
Η άθληση και η σωματική άσκηση που αρχίζει ως σχολική δραστηριότητα από τις πρώτες σχολικές τάξεις αποτελεί εφαλτήριο για την σωστή ψυχική και σωματική ανάπτυξη του παιδικού πληθυσμού.
Θα μπορούσε όμως η δραστηριότητα αυτή να κρύβει κινδύνους για την υγεία των παιδιών?
Η απάντηση είναι όχι για τον υγιή πληθυσμό αλλά η άθληση είναι πιθανό να αναδείξει μια σειρά από καρδιακά προβλήματα που μέχρι τότε δεν είχαν εκδηλωθεί.
Ο παιδίατρος με το στηθοσκόπιο και την κλινική εικόνα του παιδιού μπορεί να βεβαιώσει για την σωστή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος αλλά ο καρδιολόγος έχει την δυνατότητα μέσω των υπερήχων καρδιάς, ΗΚΓ, τεστ κοπώσεως ή και άλλων μέσων που διαθέτει να αποκαλύψει πιθανά καρδιολογικά προβλήματα που δεν φαίνονται με την απλή παιδιατρική εκτίμηση.
Πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή από τον παιδίατρο προκειμένου να ανιχνευθούν σοβαρά καρδιολογικά προβλήματα που μέχρι τότε διέφυγαν την διάγνωση. Η εξέταση περιλαμβάνει εκτός από την επισκόπηση, την ψηλάφηση της καρδιακής ώσης και των σφύξεων στις καρωτίδες, στις μηριαίες και στις βραχιόνιες αρτηρίες, την αναζήτηση ροίζου, την μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Σε περίπτωση καρδιολογικών προβλημάτων επιβάλλεται η καρδιολογική εκτίμηση από εξειδικευμένο καρδιολόγο.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι αιφνίδιοι θάνατοι κατά την άθληση οφείλονται σε υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων, αρρυθμίες, διαταραχή αγωγιμότητας, μυοκαρδίτιδα, πρόπτωση μιτροειδούς. Άλλωστε η συχνότητα του αιφνίδιου καρδιακού θανάτου δεν είναι αμελητέα: 1/100000 σε μαθητές γυμνασίου, λυκείου και είναι υψηλότερη σε άρρενα από θήλεα (10:1).
Ο σημαντικός ρόλος του παιδιάτρου είναι να καθοδηγήσει το μικρό μαθητή – αθλητή σε πιο αναλυτικό καρδιολογικό έλεγχο.
Σύμφωνα με τις τελευταίες οδηγίες της Αμερικάνικης Καρδιολογικής Εταιρείας όλα τα παιδιά ανεξαιρέτως αν ασχολούνται με τον αθλητισμό πρέπει να υποβάλλονται σε πλήρη καρδιολογική εξέταση.
Ακόμα και ο οφθαλμολογικός έλεγχος όπως και η ορθοπεδική εξέταση είναι μείζονος σημασίας.
Ο οφθαλμολογικός έλεγχος επιδιώκει να εντοπίσει παιδιά με μειωμένη όραση, αστιγματισμό, καταρράκτη, γλαύκωμα ή και αποκόλληση αμφιβληστροειδούς ή και να προφυλάξει τα παιδιά με τέτοιο ιστορικό. Σαφέστατα γίνεται και έλεγχος για αχρωματοψία.
Η ορθοπεδική εξέταση αποσκοπεί στη διάγνωση συγγενών ανωμαλιών του μυοσκελετικού συστήματος που μπορεί να επιδεινωθούν με την άθληση ή να επηρεάσουν την απόδοση του αθλούμενου. Ελέγχονται για σκολίωση, ασυμμετρίες, ύπαρξη λόρδωσης, και το εύρος των κινήσεων.
Συμπερασματικά η συμπλήρωση ενός πιστοποιητικού Υγείας δεν είναι μια απλή τυπική διαδικασία. Χρειάζεται υπευθυνότητα τόσο από τους γονείς όσο και από τον Παιδίατρο. Ο Παιδίατρος θα κατευθύνει και θα παραπέμψει για περαιτέρω καρδιολογικό, οφθαλμολογικό και ορθοπεδικό έλεγχο τα παιδιά προκειμένου να αναγνωριστούν πιθανά προβλήματα υγείας που μπορεί να σχετίζονται και με αθλητικές δραστηριότητες.
Πηγές
– Δρ Τσουμάκας Κωνσταντίνος , «Προαθλητικός έλεγχος εφήβων»
– Καλαχάνης Μάρκος, Παιδοκαρδιολόγος, «Η σημασία του καρδιολογικού ελέγχου στα παιδιά που αθλούνται.»
Άρθρο του Γεωργίου – Ζαχαρία Ζαντόπουλου
Παιδίατρος – Διδάκτωρ Παν.Αθηνών