Εμβόλιο κατά του Καρκίνου του τράχηλου της μήτρας – Ο Εμβολιασμός Σώζει Ζωές
Τις τελευταίες δεκαετίες η παγκόσμια παιδιατρική κοινότητα έχει διαπιστώσει ότι με τον μαζικό εμβολιασμό σε ασθένειες όπως η πολιομυελίτιδα, ο τέτανος, η ευλογιά και πολλές άλλες έχουν, αν όχι εξαφανιστεί, μειωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό και σίγουρα δεν είναι πλέον απειλητικές για τη ζωή. Αντιλαμβανόμαστε ότι πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την σταδιακή εξάλειψη έπαιξε ο μαζικός εμβολιασμός που εφαρμόστηκε ιδίως στις ανεπτυγμένες χώρες.
Μία από τις τελευταίες επιστημονικές επιτεύξεις είναι και το εμβόλιο κατά του τραχήλου της μήτρας . Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας αποτελεί παγκοσμίως σοβαρό ζήτημα για τη δημόσια υγεία με σημαντικές προεκτάσεις, καθιστώντας την πρόληψή του μέσω εμβολιασμού επιτακτικής σημασίας, τόσο για την ίδια την υγεία των κοριτσιών όσο και για τα συστήματα Υγείας που επωμίζονται το κόστος θεραπείας.
Η πρόληψη μέσω του εμβολιασμού προσφέρει πολλαπλά οφέλη:
-Προστασία από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας σε ποσοστό μεγαλύτερο του 75%.
-Σημαντική μείωση της θνητότητας εξαιτίας αυτής της μορφής καρκίνου.
-Μείωση των γυναικολογικών επεμβάσεων σε προκαρκινικές τραχηλικές αλλοιώσεις καθώς και των λοιπών επιπτώσεων που προκαλεί η διάγνωση και η θεραπεία της νόσου.
Σήμερα στην Ελλάδα κυκλοφορούν 2 εμβόλια έναντι του ιού HPV,το Cervarix και το Gardasil. Το Cervarix προστατεύει από τους δύο συχνότερους ογκογόνους τύπους του HPV, τους 16 και 18, που ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων της νόσου, ενώ επίσης έχει δείξει προστασία και έναντι των 3 επόμενων συχνότερων ογκογόνων τύπων 31, 33 και 45. Οι 5 αυτοί τύποι ευθύνονται συνολικά για περισσότερο από το 80% των περιστατικών καρκίνου τραχήλου της μήτρας.
Το Gardasil προστατεύει από τους δύο συχνότερους ογκογόνους τύπους, τον HPV-16 και HPV-18, και από τους HPV 6 και 11, οι οποίοι δεν σχετίζονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αλλά με τα γεννητικά κονδυλώματα.Επίσης τα εμβόλια προσφέρουν αποτελεσματικότητα 97-100% έναντι προκαρκινικών τραχηλικών αλλοιώσεων,ένατι προκαρκινικών αλλοιώσεων του αιδοίου και του κόλπου,έναντι γεννητικών κονδυλωμάτων.
Η κορυφαία συμβολή του τεστ Παπανικολάου ειναι αδιαμφισβήτητη στον τομέα της πρόληψης.Το τεστ ΠΑΠ επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία και όχι την πρωτογενή πρόληψη.Τα υπάρχοντα εμβόλια ήρθαν να προστατεύσουν από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας συμπληρώνοντας τη δευτερογενή πρόληψη με τεστ Παπανικολάου .
Τελευταίες μελέτες υποστηρίζουν πως το τακτικό τεστ Παπανικολάου σε συνδυασμό με τον εμβολιασμό μπορούν να προστατεύσουν τις γυναίκες από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κατά 93%.Έως σήμερα έχουν χορηγηθεί πάνω από 90 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων παγκοσμίως, χωρίς να παρουσιαστεί καμία σοβαρή ανεπιθύμητη ενέργεια σύμφωνα με στοιχεία των υπηρεσιών Υγείας παγκοσμίως.
Τι είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, ποιες ηλικίες κινδυνεύουν;
Προκαλείται πάντα από λοίμωξη που οφείλεται σε κάποιους τύπους ενός ιού που ονομάζεται ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων ή HPV. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προσβάλλει τον τράχηλο, δηλαδή το κατώτερο άκρο της μήτρας. Ο ιός αυτός μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής, συμπεριλαμβανομένης της απλής δερματικής επαφής της γενετήσιας περιοχής, χωρίς να απαιτείται διείσδυση και ολοκληρωμένη σεξουαλική πράξη. Το προφυλακτικό δεν προσφέρει πλήρη προστασία.
Το υψηλότερο ποσοστό μόλυνσης από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων διαπιστώνεται στις ηλικίες 16-24 ετών. Δεν οδηγούν, όμως, όλες οι λοιμώξεις σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού θα αντιμετωπίσει τις περισσότερες από αυτές. Δεν υπάρχουν συμπτώματα στα αρχικά στάδια, όταν δηλαδή η νόσος θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί επιτυχώς.
Εως και το 80% των γυναικών θα έρθει σε επαφή με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) κάποια στιγμή στη ζωή του.
Ο εμβολιασμός μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των προκαρκινικών αλλοιώσεων. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραμελείται το τεστ Παπανικολάου, που μπορεί να ανιχνεύσει την ύπαρξη προκαρκινικών αλλοιώσεων σε αρχικά στάδια. Από το 2009 τα εμβόλια έναντι του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας εισήχθησαν στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και χορηγούνται δωρεάν σε όλα τα κορίτσια ηλικίας 12-24 ετών.
Μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, έχουν χορηγηθεί μισό εκατομμύριο δόσεις, μειώνοντας κατά περισσότερο από 70% τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου τραχήλου της μήτρας στα κορίτσια που έκαναν το εμβόλιο. Το γεγονός αυτό αποτελεί ένα εξαιρετικά ενθαρρυντικό στοιχείο στην κατεύθυνση της εξάλειψης της νόσου και των επιπτώσεών της στην κοινωνία.
Άρθρο του Γεωργίου – Ζαχαρία Ζαντόπουλου, 10-03-2015
Παιδίατρος – Διδάκτωρ Παν.Αθηνών
