Πιπίλα ή θηλασμός δακτύλου
Το συγκεκριμένο ερώτημα έχει προβληματίσει αρκετά τόσο τους γονείς όσο παιδίατρους και παιδοοδοντιάτρους. O θηλασμός του δακτύλου και της πιπίλας αποτελούν τις πιο συχνές στοματικές συνήθιες της βρεφικής και 1ης παιδικής ηλικίας. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο θηλασμός του δακτύλου έχει διαπιστωθεί και από την ενδομήτριο ζωή με υπερήχους. Η χρήση πιπίλας ή ο θηλασμός του δακτύλου θεωρούνται απόλυτα φυσιολογικές για παιδιά βρεφικής και νηπιακής ηλικίας καθώς προσφέρουν στα παιδιά αίσθημα ασφάλειας και ηρεμίας. Η παράταση πέρα της ηλικίας των 4 ετών μπορεί να οδηγήσει σε ορθοδοντικές ανωμαλίες.
Οι συνηθέστερες επιπτώσεις προέρχονται από το συνδυασμό πιέσεων που ασκούνται στα δόντια άνω και κάτω γνάθου τόσο από το δάκτυλο όσο και από την πιπίλα. Οι πιο συχνές επιπτώσεις είναι χειλική απόκλιση και αραιοδοντία των άνω τομέων και γλωσσική απόκλιση των κάτω τομέων ανάλογα την θέση που παίρνει ο αντίχειρας κατά τον θηλασμό δακτύλου ή χάσμα οδόντων συμμετρική ή ασύμμετρη αν το παιδί θηλάζει για αρκετό διάστημα πιπίλα.
Χρήση πιπίλας – Τα υπέρ και τα κατά
Το ποσοστό των βρεφών που χρησιμοποιούν πιπίλα είναι 65-80 % στις ανεπτυγμένες χώρες.
Οι βασικές αρνητικές συνέπειες είναι οι εξής:
– Αυξημένη συχνότητα χασμοδοντίας.
– Αυξημένη συχνότητα οπίσθιας σταυροειδούς σύγκλισης.
– Αύξηση της συχνότητας επεισοδίων οξείας μέσης ωτίτιδας
– Αύξηση συχνότητας λοιμώξεων αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος.
– Αποικισμός της στοματικής κοιλότητας από Candida albicans.
– Υπονόμευση και μείωση του χρόνου μητρικού θηλασμού.
– Καθυστέρηση ομιλίας λόγω μείωσης ενδιαφέροντος για περιβαλλοντικά ερεθίσματα.
Ωστόσο έχει διαπιστωθεί ότι η χρήση πιπίλας ότι προστατεύει από το σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου των βρεφών.
Οδηγίες για την σωστή αγορά και χρήση πιπίλας.
– Η πιπίλα θα πρέπει να είναι ενιαία με μαλακή θηλή και με διάμετρο δίσκου >3 cm.
– Η πιπίλα θα πρέπει να έχει στην άκρη κρίκο ώστε να μπορούμε να την αφαιρούμε με μία κίνηση από το βρέφος-νήπιο.
– Το μέγεθος της πιπίλας πρέπει να είναι τέτοιο, ώστε να μη χωράει ολόκληρη στο στόμα του παιδιού
– Η πιπίλα θα πρέπει να χορηγείται στο βρέφος μόνο όταν έχει προηγηθεί γεύμα και είμαστε σίγουροι ότι δεν πεινά.
– Πρέπει να προτιμούνται πιπίλες από αγνό καουτσούκ και όχι από σιλικόνη, επειδή οι προηγούμενης γενιάς πιπίλες από σιλικόνη υπήρχε πιθανότητα να σπάσουν εντός του στόματος. Για τον ίδιο λόγο δεν πρέπει η θηλή του μπιμπερό δεν πρέπει να προσφέρεται στο βρέφος αντί πιπίλας.
– Η προστατευτική ασπίδα πρέπει να έχει κατάλληλη καμπυλότητα για να εφαρμόζει ικανοποιητικά στην περιοχή των χειλιών και να έχει πολλές και μεγάλες τρύπες αερισμού, ώστε να μην ερεθίζεται το δέρμα γύρω από τα χείλη από το σάλιο.
– Η πιπίλα πρέπει να είναι κατασκευασμένη με τέτοιον τρόπο, ώστε να είναι εντελώς αδύνατη η αποσυναρμολόγηση της από ένα παιδί.
– Η στήριξη της πιπίλας με κορδέλα γύρω από το λαιμό του μωρού απαγορεύεται αυστηρά, διότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος πνιγμού.
– Η χρήση τόσο της πιπίλας όσο και της συνήθειας του δακτύλου, θα πρέπει να σταματήσει πριν την ηλικία των 4 ετών. Έτσι, τυχόν παραμορφώσεις των δοντιών ή των γνάθων θα προλάβουν να διορθωθούν από μόνες τους με το χρόνο και την ανάπτυξη του παιδιού. Αντίθετα, αν η συνήθεια αυτή συνεχιστεί μετά το 4ο έτος, όπως συμβαίνει συχνά με το θηλασμό του δακτύλου, οι παραμορφώσεις κινδυνεύουν να γίνουν μόνιμες και η επιδιόρθωση τους δύσκολη.
Άρθρο του Γεωργίου – Ζαχαρία Ζαντόπουλου
Παιδίατρος – Διδάκτωρ Παν.Αθηνών
